- RATIONARIUM Imperii
- RATIONARIUM Imperiiab Augusto institutum, descriptum habebat accuratissima diligentiâ, qui agri quibus colonis essent divisi, et quae subseciva agrorum superessent, quae dividi aliis possent. Hygenus de Limitib. constituendis. Vide quae de Tabulario Caesaris, et Libro Beneficiorum, qui pars huius Rationarii erat, Suetonius habet et nos supra diximus. Proin, quod diligenti Patrifamilias privatarum Rationum libri fuerunt, id sobriis et frugi Caesaribus, quales inprimis Octavius, Vespasianus, Hadrianus, hi Commentarii fuêre. De Hadriano certe Spartianus, c. 20. Omnes publicas rationes inquit, ita complexus est, ut domum privatam quivis paterfamilias diligens non satis novit. Sic de Antonino Pio Capitolin. c. 7. Omnium provinciarum rationes apprime scivit et vectigalium. Alexander vero Severus non agros tantum, verum et alia, quae largiri Principes solent, habuisse descripta legitur, apud Ael. Lamprid. c. 46. etc. Vide infra in voce Rationes. Simile quid in Anglia liber Domesei de quo supra.
Hofmann J. Lexicon universale. 1698.